Het pad naar legaal thuisonderwijs

Unschooling zou je kunnen zien als een vorm van thuisonderwijs. Thuisonderwijs is bij wet geen erkende vorm van onderwijs, er geldt in Nederland een schoolplicht. Wanneer je vrijgesteld bent van deze schoolplicht op basis van richtingsbezwaren, is het niet verboden om te unschoolen.

De Leerplichtwet biedt daartoe drie mogelijkheden. Namelijk op grond van; 1. Lichamelijke of psychische gronden, 2. Bezwaar tegen richting van het onderwijs, 3. Inschrijving onderwijs in het buitenland. 

Vaak wordt er een beroep gedaan op artikel 5b. Deze vrijstelling is alleen mogelijk indien het kind niet eerder een school in de zin van de Leerplichtwet heeft bezocht.

Beroep op vrijstelling

Zo’n vrijstellingsberoep kan, met de beste kans op acceptatie worden toegelicht met drie stukken informatie:

1. de kennisgeving van beroep op artikel 5 onder b van de Leerplichtwet; deze moet tijdig worden ingediend bij de leerplichtambtenaar van de woongemeente of het regionale bureau leerplicht;

2. een lijst van schoolrichtingen (denominaties) die worden uitgedragen door alle scholen in de woonomgeving binnen circa 6 km reisafstand (basisonderwijs) of 20 km (voortgezet onderwijs), die het kind als leerling zouden willen accepteren; en

3. een lijst van bezwaren tegen elk van die gevonden schoolrichtingen.

(bron; van Zuidam onderwijsdiensten)

Dit bezwaar dient te worden gemaakt tenminste 1 maand vóórdat je kind leerplichtig wordt. Je kind wordt leerplichtig op de 1^e van de maand volgend op de maand dat je kind 5 jaar is geworden. 

Ik kan uit eigen ervaring aanraden om hulp in te schakelen bij het indienen van het richtingsbezwaar. Zeker als het gaat om de toelichting. Je vervalt snel in het bezwaar maken tegen de ínrichting van het onderwijs. Een richtingsbezwaar mag alleen betrekking hebben op bezwaren op grond van godsdienst of levensovertuiging en niet op pedagogische bezwaren. Je krijgt hiervoor maar één kans. Je wilt dit daarom dan ook goed aanpakken.

Als je meer wilt weten over het wettelijk kader van thuisonderwijs raad ik je aan om te kijken op de website van de Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs https://www.thuisonderwijs.nl/wettelijk/. Ook kun je op de Faceboekgroep ‘Tojur’ goed terecht voor concrete juridische vragen.

Als je kind al ingeschreven is geweest. 

Deze vraag krijgen we vaak. Onder reizende gezinnen is dit ook vaak het geval. Wanneer je een jaar uitgeschreven bent geweest kun je opnieuw een beroep doen op de vrijstelling. Echter is dit geen garantie. Je hebt immers met de eerdere schoolgang aangegeven dat je geen bezwaar had tegen de richting. Ook wordt er aangeraden om wanneer je je weer inschrijft in Nederland, dit in ieder geval in een andere gemeente te doen dan voorheen waar je kind naar school is gegaan. 

Echter bestaat er ook jurisprudentie dat ook dit afgekeurd wordt. Ik raad je daarom aan hierover specifiek juridisch advies in te winnen.

Toezicht

Er bestaat momenteel geen toezicht op het thuisonderwijs, echter dit is wel afhankelijk van de leerplichtambtenaar/gemeente. Het kan zijn er een soort leerplan aangetoond moet worden. Ik raad je dan aan een kijkje te nemen op Stichting Keurmerk Thuisonderwijs, welke als missie heeft de kwaliteit van thuisonderwijs te bevorderen.

Bewandel je eigen weg

Het kiezen buiten de “standaard” heeft zo wel wat voeten in de aarde. Ik zou je dan ook willen adviseren om dit met de juiste mindset te benaderen. Jij bent een autonoom persoon, en jij (en niet iemand anders) bepaalt wel onderwijs je kind geniet. Je vraagt ook geen vrijstelling AAN, je beroept je op jouw RECHT op vrijstelling. Als je het op deze manier aanvliegt, kijk je er ook weer heel anders tegenaan. Wel is het zaak wanneer je contact met een leerplichtambtenaar hebt, dit op een slimme manier aan te pakken en niet meer informatie te verstrekken dan nodig. Daarom benadruk ik nog eens het advies om hier iemand voor in te schakelen. Wij hebben gebruik gemaakt van de diensten van Peter van Zuidam (van Zuidam onderwijsdiensten). Hij heeft ook een handleiding richtingsbezwaren geschreven welke je ook kunt vinden op de eerdergenoemde Facebook pagina. 

Er bestaan ook veel spook- en horrorverhalen over dit onderwerp op fora en dergelijke. Onthoudt dat vaak de mensen die in deze fora delen, problemen op dit gebied ondervinden. De goede verhalen worden vaak niet gedeeld. Onthoudt dat het gaat om júllie pad en wat goed voelt voor jullie gezin. Binnen onze community hebben wij een speciale board gewijd aan dit onderwerp. Waar ook de positieve verhalen worden gedeeld en mensen die het nét even wat anders doen.